همه باید در مسیر ساختن کشور مددکار یکدیگر باشیم
رییس جمهوری با اشاره به اینکه برای ما عنوان مدد همواره با نام مولایمان امام علی (ع) همراه بوده است و در مشکلات یا علی مدد گفته‌ایم، اظهار کرد: مهار تورم و رفع رکود و ایجاد اشتغال نیاز به مددکاری‌های بزرگ از سوی همه آحاد جامعه دارد.
متن کامل سخنان رییس جمهوری در مراسم گرامیداشت روز مددکار به شرح زیر است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدالله رب العالمین و صلی‌الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
«السلام علیک یا امین الله فی ارضه و حجته علی عباده؛ السلام علیک یا امیرالمومنین»
میلاد با سعادت سید الاوصیا، بهترین شاگرد مکتب نبوی و ابوالائمه، «یعسوب الدین»، مولای ما و مولای همه آزادگان، حضرت علی (ع) را به محضر همه شما و ملت بزرگ ایران تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.
بزرگترین مددکار تاریخ، مولایمان امیرالمومنین بود و هست
کلمه مدد و مددکار را همیشه در کنار نام مولایمان یاد گرفتیم؛ هر وقت مشکل داشتیم، گفتیم «یا علی مدد». ما آموختیم که بزرگترین مددکار تاریخ، مولایمان امیرالمومنین بود و هست. او بود که هیچ شبی را سر بر بالین استراحت نگذاشت، مگر آنکه مطمئن شد فقرای شهرش در کوچه های مدینه یا در کوچه‌های کوفه غذای شب به دست آنها رسیده است و هیچ شبی آرام نگرفت مگر آنکه قبل از آن بچه‌های یتیم خانواده‌های کوفه یا مدینه را آرام کرد. علی (ع) یعنی مدد تاریخی؛ علی (ع) یعنی آرامش بشریت و آرامش همه انسانها.
مدد کاری از داوطلبی آغاز می‌شود؛ شغلی نیست که کسی به خاطر دستمزدش یا مزایایش برگزیده باشد. مدد کاری شغلی است که از عشق آغاز می‌شود؛ عشق به بشریت، عشق به انسانها، عشق به آنهایی که در زندگی عادی و روزمره‌شان نیاز به کمک و مدد دارند؛ آنها ناچارند مددجو باشند و ما باید مددکار باشیم. هر کاری که انسان خود داوطلب و پیش قدم می‌شود، هیچ کس اجر و مزدش را جز خداوند نمی‌تواند بدهد. آنهایی که «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ»؛ آنهایی که داوطلبند خود به صحنه می‌آیند، آنها جایگاهی بس رفیع و بلند دارند.
در هر جامعه‌ای افرادی هستند که با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند. شاید زیبایی یک جامعه به فراز و نشیب یک جامعه باشد؛ به چهره‌های متفاوت باشد؛ به لهجه‌های متفاوت باشد. رنگارنگ بودن گل است که به گل زیبایی می‌دهد. اگر همه گل‌های عالم یک رنگ، یک بو، یک قد و قواره و در یک فصل بودند، زیباییش خیلی کمتر بود. گل‌هایی در فصلی و گل‌های دیگر در فصل دیگر با قامت‌های متفاوت، با چهره‌های متفاوت و با عطرهای دل‌انگیز گوناگون وجود دارند و خداوند خلقت بشر را این چنین قرار داده است. تفاوت، تفاوت غیر تبعیض است؛ تفاوت غیر بی‌عدالتی هست. در تفاوت هم ظهور و بروز استعدادها آغاز می‌شود و هم در تفاوت زیبایی‌ها و تنوع‌ها به چشم می‌خورد.
مدد جو هم نیاز به مدد دارد
با این تنوع خداوند همه ما را مورد امتحان بزرگ تاریخی قرار داده است؛ یکی نیاز دارد و یکی باید نیاز را برآورده کند. کیست که نیاز ندارد؟ شاید در ذهن کسی بیاید آن کسی که مدد می‌کند، با ایجاد مهارت و با علم و دانش، مدد می‌کند؛ با مال خود، مدد می‌کند؛ با تربیتش؛ پس مددکار نیاز ندارد. این مددجوست که نیازمند است. آن مدد کار هم نیاز دارد. نیاز به مدد کردن، مدد کار بودن. شما لذت این کار را نمی‌دانید؛ کسانی که در کار مدد کاری هستند می‌دانند این کار چه لذتی دارد، آنجایی که آدم احساس می‌کند مسئولیت انسانی و وظیفه اخلاقی‌اش را انجام داده است.
شما وقتی دست یک گرفتار را می‌گیرید یک فرد زمین خورده را زیر بغلش می‌گیری و او را بلند می‌کنی و به مقصد می رسانی آن لذت می برد یا شما؟ لذت شما بیشتر از آن است، شمایی که مدد می‌کنید. شما احساس می‌کنی یک وظیفه بزرگ انسانی را و البته اسلامی را انجام دادید وقتی شما کسی را مدد می‌کنی به یادت می‌آید که راه امیرالمومنین را داری طی می‌کنی، کدام مدد کار است در زندگی که یاد بزرگترین مددکار تاریخ امیرالمومنین نیفتد؟ همه ما نیاز داریم، مددجو نیاز به مدد دارد، مدد کار هم نیاز دارد به مدد کاری تا آن حس اخلاقی و حس مسئولیتش اشباع شود.
جامعه ما جامعه مدد کاری و مدد جویی است
جهان، جهانِ نیاز به یکدیگر است. خداوند ما را طوری خلق کرده که مرد به زن ، زن به مرد ،پدر و مادر به فرزند و فرزند به پدر و مادر نیاز داشته باشد؛ همسایه به همسایه نیاز داشته باشد؛ اقوام به یکدیگر نیاز داشته باشند، این قومیت به آن قومیت نیاز داشته باشد؛ این استان به آن استان و این کشور به آن کشور، جهان و جامعه ما جامعه مدد کاری و مدد جویی است.
همه باید به هم مدد کنیم، نکند در یک فضایی قرار بگیریم که به جای مددکاری به دیگران، آزاردهی به دیگران جزو افتخار فردی یا گروهی قرار گیرد. خیلی کم پیدا می‌شوند؛ دیدید آدمهایی که با زبانشان نیش می زنند و به تعبیر عامیانه مردم، طرف را خیط می کنند در جامعه و بعد لذت می برند. می گوید خوب خراب و خیطش کردم؛ اینها بیمارند، اینها آدم های بیمار در جامعه هستند. اینها نیاز به مدد کاری دارند و ما باید دست اینها را بگیریم.
روزی که دیگران به ما نیاز دارند روز غرور و افتخار ماست
در کشوری و در جامعه ای که بخش بزرگی از مردم ما نیازمند هستند یا به یک تعبیری زیر خط فقر زندگی می کنند، در جامعه ای که هنوز برای مواد غذایی اساسی مان نیاز به واردات داریم، برای هیچ ملت و دولتی هیچ افتخار نیست برای نان مردم از بازار دیگران گندم تهیه کند. در سالی که گذشت یعنی سال ۹۲ از آغاز دولت در اولین محاسبه دیدیم نیاز به واردات ۷ میلیون تن گندم برای کشور از خارج داریم . همه باید تکان بخوریم، همه باید کمربندها را ببندیم؛ با شعر و شعار استقلال درست نمی شود، با شعار عزت درست نمی شود. با فریاد و هوچی بازی عظمت مملکت درست نمی شود. همه باید به صحنه بیاییم؛ آنروزی که دیگران به ما نیاز دارند روز غرور و افتخارماست.
البته ملت ما ملت بزرگی است، فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سر گذرانده و سختی‌های فراوانی دیده است؛ ملتی است که راه استقامت و ایستادگی را برگزیده است. همواره به خاندان رسالت افتخار کرده است؛ و پیروی راه آنها را مسیر زندگی خود قرار داده است. به یاد روزهای شادمانی خاندان رسالت خندان بوده و در روز شهادت آنها گریان بوده؛ اما در عین حال ما نیاز به کار و تلاش و فعالیتی بیشتر داریم. من کاملا به آینده این کشور امیدوارم؛ از مشکلات ملت ما نمی هراسد، اما یک نکته ضروری است؛ راهی را که ما باید برگزینیم و به هدف بلندی که باید دست یابیم. باید حواس ما جمع اهداف بلند ما باشد. کجا می‌خواهیم برویم؟ چه کار می‌خواهیم بکنیم؟ حاشیه سازان حواس ما را پرت نکنند. مسیر ما را منحرف نکنند. در مسیر راه همیشه آدم به سه راهی و چهار راهی می‌رسد. باید چراغ راهنما درست علامت بدهد. باید نقشه راه پیش روی ما باشد؛ باید بدانیم از کدام جاده باید برویم در دو راهی‌ها و سه راهی‌ها و چهار راهی‌ها راه را درست انتخاب کنیم و گرنه راه طولانی می‌رویم و بعد می‌فهمیم خطا بوده است و رفت و بازگشتش هزینه برای مردم ماست.
من در این روز میلاد و روز شادی نمی خواهم سخنی بگویم که شما را آزرده کنم، اما در همین کشور عده ای به نام اینکه باید در برابر قدرت ها و ابرقدرت ها مبارزه کنیم و بایستیم جیب مردم را زدند و اموال مردم را غارت کردند.
نگذاریم عده ای دو مرتبه با شعر و شعار راه بزرگی که ملت ما در خرداد سال گذشته برگزید و انتخاب کرد را منحرف کنند. اگر بنا به پاسخگویی باشد، اگر بنا باشد هر روز از گوشه ای کسی تهمتی و فریادی برآورد و ما بخواهیم حواسمان و وقت و اوقاتمان را صرف پاسخگویی به او بکنیم معنیش این است که ما به اهدافمان نرسیم؛ ما اهداف بلندی داریم و باید تورم را مهار کنیم؛ قدم به قدم باید تورم را که در مسیر و سطح فزاینده بود مهارش کنیم و این اسب سرکش را در مسیر درست قرار دهیم . باید برای جوان های عزیزمان که خوشبختانه امروز جوانان ما تحصیل کرده اند و بسیاریشان فارغ التحصیلان دانشگاه های مختلف و مراکز آموزش عالی هستند باید برای آنها شغل تهیه کنیم؛ چه کسی می تواند تحمل کند در یک خانواده ای که دو فرزند جوان، هم پسر و هم دختر تحصیلات عالیه‌شان تمام شده است و آن پدر و مادر با چه آرزویی آن روز که دبستان فرستادند، با چه امیدی آن روز که به دبیرستان رفتند با چه نشاطی و آن روز که با دعا در کنکور دانشگاه موفق شدند چه لبخندی و امروز که مدرک تحصیلی خود را دریافت کرده است و به خانه می آید؛ نکند به جای آن خوشحالی و نشاط و لبخند الان دنیایی از غصه بر دل او سرازیر شود که چه کنم ؟ بحث سر پول نیست. اشتغال بالاتر از پول است بیکاری تنها بی پولی نیست؛ آغاز دهها مشکل و گرفتاری است.
ما باید شرایط رونق اقتصادی را در این کشور فراهم کنیم
بسیاری از آسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد اختلاف، جرائم بزهکاری‌ها، جدایی‌ها و طلاق‌ها از بیکاری ها نشات می گیرد و آغاز می شود . امروز همه باید دست به دست هم بدهیم و همه باید مدد کار شویم. باید این غول بزرگی که به نام رکود بر اقتصاد ما سایه افکنده است از این کشور و ملت دور کنیم . باید شرایط رونق اقتصادی را در این کشور فراهم کنیم . امروز نیاز به مدد کاری های بزرگ داریم . بگویم باید کشور را مدد کنیم، بگویم باید کل ملت را مدد کنیم، بگویم باید نظام را مدد کنیم چون خداوند گاهی برای دین خودش هم از ما مدد خواسته است. مگر نگفته خدا را یاری کنید . مگر نگفته «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُركُم وَیُثَبِّت أَقدامَكُم». جایگاه بلند انسان جایگاهی است که مدد کار باید به مدد دین خدا و راه حق هم بشتابد . همه ما باید مدد کار باشیم، علما، بزرگان، فرهیختگان، اندیشمندان و کارآفرینان. همه باید احساس کنند که امروز وظیفه مددکاری را بر عهده دارند . مدد کاری را باید از مولایمان بیاموزیم و این درست است. امروز در جامعه ما مدد کار باید به مددجو بگوید تو خود توان داری و من فقط می خواهم کمکت کنم تا استعدادت شکوفا شود.
دیدید این معلولین ذهنی و یا جسمی ما که به صحنه آمدند و قطعاتی را نواختند، دیدید هم دارای استعداد ذهنی در حرف زدن و کلام هستند و هم دارای استعداد عملی هستند، در هر فنی که به آنها بیاموزیم. این طوری نیست که اگر کسی در یک بخشی از جسم یا جانش و یا روحش معلولیت یافته نتواند از بخش دیگری از توان خود استفاده کند . انسان ها دنیای خلاقیت هستند . این مدد کار است که با مهارت و دانش و تخصص اش باید بفهمد استعداد این معلول جسمی یا روحی یا ذهنی چیست و چگونه باید به او کمک کند؟
باید استعدادهای مددجویان را شکوفا کنیم
ما باید استعدادهای مددجویان را شکوفا کنیم و بدانیم راه مدد به تعبیر قرآنی «َتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى» است. در همه نیکی ها، پاکی ها و درستی ها به یاری هم بشتابیم و کمک کنیم. بدانیم که خداوند ما را پیروز و موفق می کند.
همه به فکر مدد باشیم نه مچ گیری و تخریب
کلام آخر اینکه در همه امور باید تکیه ما به مردم باشد. این مردم هستند که قدرت بزرگ کشور هستند. اشتغال می خواهیم درست کنیم این مردم هستند. رونق می خواهیم به وجود بیاوریم این مردم هستند. فرهنگ می خواهیم بسازیم این مردم هستند. امسال سال فرهنگ هست. بعضی ها خوب شروع نکردند، اما می توانیم خوب اصلاح کنیم. وقت زیاد داریم کمتر از دو ماه از سال فرهنگ گذشته است یعنی سال ادب و احترام به یکدیگر. نمی خواهم بگویم کسی نقد و انتقاد نکند که نقد حق همه است. نمی خواهم بگویم کسی ننویسد و نگوید که این آزادی حق همه است اما همه به فکر مدد باشیم نه مچ گیری. همه به فکر مدد باشیم نه تخریب همه به فکر اصلاح امور باشیم نه انحراف جامعه . سال فرهنگ است، سال اخلاق است ، سال هوشیاری است و سال مدد است و۱۳ رجب چه روز خوبی است که به عنوان روز مدد و مددکار انتخاب شده است.
اما همه امور مهم جامعه و از جمله در بحث مدد کاری، مردم هستند که باید به صحنه بیایند . شما تردید نکنید چه وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی، چه بهزیستی و یا هر نهاد دولتی یا شبه دولتی دیگر و نهادهای عمومی ، باید بدانیم اگر یک گروه داوطلب مردمی بیایند بهتر از ما کار را انجام می دهند. ما زمینه را آماده و تسهیل کنیم. کار را به مردم بسپاریم، مردم با عشق مهارت و توانمندی‌شان در همه زمینه ها تمام سازمان های مردم نهاد باید زمینه را برای فعالیت آنها آماده کنیم . ما مردم خیر در این جامعه فراوان داریم .
اینجا ایران است، اینجا سرزمین خاندان رسالت و مکتب آنهاست. اینجا سرزمینی است که عشق به امیرالمومنین در دل مردم ما موج می زند. مردم ما آمادگی دارند و همه باید زمینه و شرایط را آماده کنیم تا مردم به خلق و خوی دیرین خود یعنی نیکوکاری و مدد به دیگران راه و زمینه را برای آنها آماده کنیم.
صد البته باید تشکر کنیم از همه مردان و زنان از همه عزیزانی که در طول سالیان دراز و امروز و همه مدیران که در راه مدد اقشار آسیب پذیر جامعه ما تلاش کرده اند و تلاش می کنند.
اجر شما با حق لطف مولای ما امیرالمومنین همراه شما باد.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
تاریخچه مدد کاری در جهان